Αντί Σιγής - Απάντηση στον Χρίστο Παπαδημητρίου

[δημοσιεύθηκε στο huffingtonpost.gr]

Το παρόν είναι απάντηση στο πρόσφατο άρθρο του Χρίστου Παπαδημητρίου "Αντί Σιγής".

Αγαπητέ Χρίστο,

Διάβασα το άρθρο σου με τίτλο “Αντί Σιγής”. Συμφωνώ με τον τίτλο και τον εκτιμώ, αλλά διαφωνώ με το περιεχόμενο, για αυτό και προσπαθώ να απαντήσω εδώ.

Σε καμία περίπτωση δεν έχω την εμπειρία σου, το επιστημονικό και ιστορικό σου βάθος. Έχω δύο άλλα στοιχεία όμως τα οποία διαμορφώνουν τη γνώμη μου : Από τη μία τον ενθουσιασμό για αυτά που βλέπω τα τελευταία χρόνια στο Σαν Φρανσίσκο, το Σίλικον Βάλευ και το Στανφορντ. Τις δυνατότητες που έχω σαν νέος να μάθω, να δοκιμάσω, να εξελιχθώ από το περιβάλλον γύρω μου, αλλά και να το διαμορφώσω μέσα από τη δουλειά μου. Από την άλλη, τις πρόσφατες μνήμες μου από την Ελλάδα, τους τριαντάρηδες φίλους μου που δεν έχουν αυτές τις ευκαιρίες, τους εικοσάρηδες οι οποίοι—όπως κι εγώ πριν λίγα χρόνια—νιώθουν ότι κάτι δεν πάει καλά αλλά δεν μπορούν να συνειδητοποιήσουν ακριβώς τι, και---ίσως το πιο βασικό---το ότι βλέπουν τους εαυτούς τους σαν θύματα και όχι σαν το βασικό μέρος της λύσης.

Σε τι διαφωνώ λοιπόν με το άρθρο σου? Στον άξονα πάνω στον οποίο αναλύεις τις θέσεις σου. Στον άξονα που από τη μία μεριά βρίσκεται η αξιοπρέπεια, η αντίσταση, και η ανιδιοτέλεια, και από την άλλη η υποτέλεια, η προδοσία, και ο λακεδισμός. Την βρίσκω πολύ εύκολη, πολύ απλοική, και δυστυχώς αποπροσανατολιστική. Υπάρχουν άλλοι άξονες στους οποίους πρέπει να επιμείνουμε : το καινούριο με το παλιό, το αξιοκρατικό με το πελατειακό, το παραγωγικό με το κατεστημένο, το προοδευτικό με το συντηρητικό.

Διαλέγεις στην πρώτη σου παράγραφο να ειρωνευτείς τον Θεοδωράκη. Γιατί? Αυτός σε πείραξε? Ένα πράγμα που συνειδητοποίησα στην Αμερική είναι πόσο λείπει από την Ελλάδα μια κεντρώα, φιλελεύθερη παράταξη. Προοδευτική και με αριστερό πρόσημο κοινωνικά, φιλελεύθερη οικονομικά για να ξεφύγουμε από τη λαίλαπα του κρατισμού και του ψευδοκαπιταλισμού που ευδοκίμησε στη μεταπολίτευση. Και τώρα που βγήκε μια παράταξη με τέτοια χαρακτηριστικά η οποία ξεπέρασε το 0.5% πέφτουμε να την φάμε. Γιατί? Έχουμε βρει την καραμέλα του Μπόμπολα. Δεν θα υπερασπιστώ τον Θεοδωράκη, ούτε τα στελέχη του ένα ένα. Αλλα θα υπερασπιστώ τον χώρο ο οποίος πρέπει να υπάρξει και να εκφράσει μια μεγάλη ομάδα του κόσμου, είτε λέγεται Ποτάμι είτε κάπως αλλιώς στο μέλλον. Και εφόσον εσύ, εγώ ή κάποιος άλλος δεν το έχει κάνει τόσα χρονια, ας είμαστε πιο δεκτικοί με τον Θεοδωράκη ο οποίος τουλάχιστον το προσπαθεί. Μετά από 40 χρόνια, είναι η πρώτη φορά που φαίνεται πιθανός ο απογαλακτισμός από το δίπολο ΠΑΣΟΚ-ΝΔ. Θεωρώ πολύ πιο υγιές να ακούω τον Τσίπρα και τον Θεοδωράκη στη Βουλή, παρά τον Σαμαρά και τον Βενιζέλο. Ας στηρίξουμε το καινούριο, και όχι το παλιό.

Ας μιλήσουμε για τους συναδέλφους μας στην Ελλάδα. Τους φοιτητές για μένα, τους καθηγητές για σένα. Πριν λίγα χρόνια είχαμε βρεθεί στο Πάλο Άλτο και μου μίλησες για την απογοήτευση σου το 1981 όταν γύρισες για να διδάξεις στην Ελλάδα. Πώς πιστέψατε και οραματιστήκατε ένα ελεύθερο, δημοκρατικό πανεπιστήμιο, και πώς αυτό το όραμα γύρισε μπούμερανγκ και τα σάρωσε όλα. Πέρασαν τριάντα χρόνια από τότε, και ακόμα ζούμε στην πραγματικότητα που φτιάχτηκε τότε. Γιατί σιωπάμε όταν διώχνουμε τον Μπερτσιμά, τον Νεχαμα? Γιατί δεν λέμε ότι τα Συμβούλια Ιδρυμάτων είναι μια ευρέως διαδεδομένη τακτική που χρησιμοποιείται από τα περισσότερα πανεπιστήμια στον κόσμο, και όχι ο δούρειος ίππος του νεοφιλελευθερισμού και των ιδιωτικών πανεπιστημίων? Γιατί σιωπάμε όταν καταργείται η διαύγεια και το opengov, και δεν λέμε ότι ο οποιοσδήποτε μπορεί να δει το μισθό σου από το δημόσιο πανεπιστήμιο του Βerkeley εδώ (https://ucannualwage.ucop.edu/wage/), και ότι αυτό λέγεται δημοκρατία και όχι χαβιεδισμός ή μη προστασία προσωπικών δεδομένων? Ας στηρίξουμε το αξιοκρατικό, και όχι το πελατειακό.

Ας μιλήσουμε για τις δουλειές. Ας εξηγήσουμε στον κόσμο ότι πρέπει να αλλάξουμε. Να εξηγήσουμε ότι το βασικό μας πρόβλημα δεν είναι οι συνταξιούχοι, ούτε οι χαμηλόμισθοι. Tο πρόβλημα είναι ότι δεν παράγουμε. Δεν έχει νόημα να μιλάμε για ανακατανομή του πλούτου όταν δεν έχουμε πλούτο. Χρειαζόμαστε καλύτερα πανεπιστήμια, χρειαζόμαστε δικαστήρια που να δουλεύουν, χρειαζόμαστε λιγότερο κράτος και περιορισμούς, και πρέπει να πείσουμε τον ενεργό πληθυσμό ότι δεν είναι θύματα μιας ξένης πλουτοκρατίας, αλλά η μόνη ελπίδα για την έξοδο από το "αδιέξοδο". Πρέπει να ξεβολευτεί, να δοκιμάσει καινούρια πράγματα, να ασχοληθεί με άλλα από αυτά που σπούδασε ή έμαθε μέχρι τώρα, να φύγει από τη λογική του μικρομάγαζου που πουλάει στους ντόπιους αυτά που φτιάχνουν οι ξένοι και να καινοτομήσει ο ίδιος. Θα σου δώσω δύο διαφορετικά παραδείγματα :

Ένας φίλος μου ( που πλεόν είναι στην Αμερική ), έκανε το street view στη Θεσσαλονίκη το 2008 ( http://kapou.gr ), αρκετά πριν εδραιωθεί η αντίστοιχη πλατφόρμα της Google. Δεν έκλεισε επειδή η πλατφόρμα δεν ήταν καλή, έκλεισε επειδή ένας κυφήνας του δημοσίου του έστειλε fax να κατεβάσει τη σελίδα λόγω διαμαρτυριας για παραβίαση προσωπικών δεδομένων, και ένα χρόνο μετά δεν είχαν καταλήξει στο κατά πόσο ισχύει ή όχι. 

Η συντριπτική πλειοψηφία των εστιατορίων στην Καλιφόρνια, χρησιμοποιεί τυρί φέτα στα μενού της. Πουλάνε όλα τα σουπερμάρκετ (βουλγάρικη, γαλλική, αμερικάνικη, και imitation-ελληνική). Και όμως, δεν υπάρχει ΟΥΤΕ ΜΙΑ ελληνική φέτα που μπορείς να αγοράσεις σε σουπερμάρκετ. Πώς είναι δυνατόν να μην έχουμε δουλειές και να αφήνουμε τέτοιες ευκαιρίες? Ας στηρίξουμε το παραγωγικό, και όχι το κεκτημένο και το κατεστημένο.

Ας μιλήσουμε για πρόοδο. Να στηρίξουμε τους ομοφυλόφιλους, τους μετανάστες, τους αδύναμους, τους αλλόθρησκους. Να ξεπεράσουμε τις δυνάμεις του συντηρητισμού και τις μειοψηφίες που μας κρατάνε πίσω τόσα χρόνια. Και να νιώσουμε και λίγη αισιοδοξία που η τωρινή κυβέρνηση κατάφερε τουλάχιστον να κάνει θετικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση με ευρύτατη συναίνεση και από άλλα κόμματα. Ας στηρίξουμε το προοδευτικό, και όχι το συντηρητικό.

Και τέλος, Χρίστο, ας μιλήσουμε για τους φόβους μας, και τους οδυνηρούς συμβιβασμούς μας. Ο κόσμος στην Ελλάδα λέει ότι δεν υπάρχουν χειρότερα. Εγώ νιώθω ότι υπάρχουν. Χθες βρέθηκα με φίλους μου, ένας από τη Ρουμανία, ένας από το Ιρακ, και μία από το Λίβανο. Είμαστε πολύ καλύτερα από αυτούς. Συζητάμε, μαλώνουμε, ελπίζουμε, προσπαθούμε για να πάει η Ελλάδα καλύτερα. Αυτοί δεν ασχολούνται, έχουν χάσει κάθε ελπίδα και ενδιαφέρον. Έδειξες ένα γράφημα με τις προβλέψεις του ΔΝΤ και την τελική διακύμανση του ΑΕΠ. Παραθέτω ένα άλλο, που δείχνει το ΑΕΠ της Ελλάδας (στο ναδίρ του το 2013) σε σχέση με άλλες χώρες. Όντως, έχει χειροτερέψει πολύ την τελευταία πενταετία, αλλά υπάρχουν πολύ χειρότερα. Είμαστε ακόμα η 38η πιο πλούσια χώρα (από τις 212 που βρήκα στοιχεία). 

GDP-per capita, 1974, 2009, 2014. Το GDP της Ελλάδας με την κόκκινη γραμμή.
(Πηγή : World Bank, data.worldbank.org)

Ο επιδιωκόμενος συμβιβασμός θα είναι δύσκολος, όλοι συμφωνούμε σε αυτό. Εσύ λες ότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή εκτός της ρήξης αν οι θεσμοί δεν κάνουν ριζικά και αναφανδόν πίσω. Εγώ θα σου απαντήσω ότι 100 χρόνια πριν, όταν έγινε το Κίνημα Εθνικής Αμύνης του Βενιζέλου, οι σύμμαχοι δεν μας περίμεναν με τα βιβλία του Βολταίρου στα χέρια. Είχαν δώσει ήδη την Κέρκυρα στους Σερβους και ετοιμάζονταν να ανακηρύξουν Σέρβο νομάρχη στη Θεσσαλονίκη.  Ο συμβιβασμός είναι εκ φύσεως άσχημος, δύσκολος, και αμφιλεγόμενος. Το σημαντικό είναι να βρίσκεται προς τη μεριά που βλέπουμε το μελλον μας.

3 καλά και 3 κακά

Οι πολιτικές μου συζητήσεις τον τελευταίο καιρό ακολουθούν ένα συγκεκριμένο, επαναλαμβανόμενο, και όχι ιδιαίτερα εποικοδομοιτικό μοτίβο : 

1. Ξεκινάμε με την κοινή διαπίστωση ότι η κατάσταση είναι δράμα. 
2. Κάποιος δειλά φανερώνει ότι σκέφτεται να ψηφίσει κάποιον παρότι έχει ενδοιασμούς.
3. Ανεξαρτήτως συνομιλητή, ακολουθεί μία επίθεση με χίλιους δυο λόγους γιατί δεν πρέπει να ψηφίσεις αυτό που σκέφτεσαι. Αν ο συνομιλητής έχει την ίδια ενδόμυχη σκέψη, η συζήτηση είναι ήρεμη. Αλλιώς η έκβαση της είναι απρόβλεπτη.
4. Βρίσκεσαι να υπερασπίζεσαι ή να δικαιολογείσαι πράγματα και ανθρώπους τα οποία δεν πιστεύεις.
5. Η κουβέντα καταλήγει ως εξής: "Γάμησε τα. Να δούμε τι θα γίνει."

Ο βασικός λόγος είναι ότι δεν ξέρω κανέναν που να καλύπτεται από τις υπάρχουσες επιλογές, με αποτέλεσμα με περισσή ευκολία να μπορεις να κράξεις οποιαδήποτε επιλογή με χειροπιαστά επιχειρήματα. Σαν προεργασία για τις συζητήσεις των επόμενων βδομάδων και reference σε όποιον με ρωτάει "τι θα ψήφιζες" (υποθετικό μιας και δεν ψηφίζω), έκανα το 3 καλά και 3 κακά : για (σχεδόν) κάθε κόμμα έγραψα 3 λόγους για να το ψηφίσω, και 3 λόγους για να μην το ψηφίσω. Παρακάτω τα αποτελέσματα :

Νέα Δημοκρατία

Καλά

• δεν θα έχουμε μεγάλες εκπλήξεις και απρόοπτα, υπάρχουν κανάλια επικοινωνίας με την ΕΕ, και όλους τους φορείς.
• υπάρχουν κάποια σοβαρά άτομα (πχ μητσοτάκης, χατζηδάκης), και η προσέγγιση σε κάποια θέματα---έστω σε λόγια---είναι σωστή (μικρότερο κράτος, στήριξη σε επενδύσεις-επιχειρήσεις, σύνδεση πανεπιστημίων με βιομηχανία)
• ο σαμαράς κράτησε την κυβέρνηση στα 2 χρόνια, μπορεί να κινηθεί πολιτικά και να πάρει αποφάσεις, και έχει κάνει ανοίγματα σε στελέχη έξω από τον στενό του κύκλο (π.χ. στουρνάρα, χαρδούβελη)

Κακά

• κουβαλάει έναν γελοίο συρφετό (ντινόπουλους, γιακουμάτους, μπαλτάκους, βορίδηδες) οι οποίοι φαίνεται να έχουν μεγάλη επίδραση στον σαμαρά και οι οποίοι είναι φασιστάκια, ξενοφοβικοί, λαικιστές, άχρηστοι και επικίνδυνοι, και δεν σέβονται τις δημοκρατικές διαδικασίες. Δίπλα τους ο συρφετός απο δοκιμασμένα ανίκανους.
• είναι πολύ λίγοι μεταρρυθμιστικά και αυτά που κάνουν αποδεδειγμένα απέχουν από αυτά που υπόσχονται. Την έχουν δει φιλελεύθεροι και είναι για τα πανηγύρια. Δοκιμάστηκαν για δύο χρόνια, και ακύρωσαν τις αλλαγές στα πανεπιστήμια, εναγκαλισμός κράτους (βλέπε Αθανασίου, Φορτσάκης, ΔΑΠ, ακύρωση opengov, ΝΕΡΙΤ με αρχηγό τον μιχελάκη και δημοσιογράφους για γέλια), και ότι επιβάλλει η τρόικα το νομοθετούν και μετά το παίρνουν πίσω σιγά σιγά, ενώ ακόμα και τώρα, αντί να δώσουν το βάρος στις αδύναμες τάξεις (π.χ. άνεργους) και να ανοίξουν επαγγέλματα προτιμούν να τακιμιάζουν με δικαστικούς και ένστολους και να βάζουν φόρους.
• η όλη ιστορία του success story, της πόλωσης και της τρομοκρατίας, το σούρσιμο σε αυτές τις εκλογές, καθώς και η εξόφθαλμη και προκλητική προπαγάνδα από όλα τα ΜΜΕ μου προκαλεί απέχθεια.

Σύριζα

Καλά

• είναι κάτι καινούριο, "φρέσκο", θα μπορούσε να φέρει κάποιες αλλαγές από τα κατεστημένα, και να διεκδικήσει κάτι παραπάνω από ευρωπαική ένωση. Ο τσίπρας μου είναι σαν πρόσωπο συμπαθής, θα μπορούσε να εμπνεύσει νέο κόσμο, μέχρι στιγμής φαίνεται ότι έχει πολιτικό ένστικτο.
• ευελπιστώ σε κάποιες αλλαγές οι οποίες συνάδουν με τις αρχές τους ( χωρισμός κράτους εκκλησίας, δικαιώματα ευπαθών ομάδων (gay, χρήστες), ιθαγένεια σε μετανάστες, καλύτερη στήριξη ανέργων, αντιρατσιστικά, έλεγχος ΜΜΕ)
• Θα δοκιμαστούν και αυτοί σε συνθήκες μνημονίου μετά απο πασόκ-νδ, και οι εστίες ανέξοδου λαικισμού θα μικρύνουν κι άλλο

Κακά

•  φοβάμαι πολύ το απρόοπτο, κατά πόσο θα την δούνε επαναστάτες του κώλου τύπου τσάβες και βγουν εκτός πλαισίου ευρωζώνης (είτε εσκεμμένα είτε επειδή μια ομάδα λαφαζάνη και άλλων γραφικών το πάνε προς τα εκεί). Το γεγονός ότι μιλάνε για συνεργασία με ΚΚΕ και Ανταρσυα το κάνει χειρότερο. Θα περίμενα να κάνουν κινήσεις προς το κέντρο, αλλά επιμένουν να βλέπουν σαν συνομιλητες τους γραφικούς τύπους της αριστεράς και ψεκασμένους. Κρίμα.
• το πρόγραμμα τους-ακόμα και αν το εφαρμόσουν-είναι άκυρο. Φουλ κρατισμός, αποκατάσταση "κεκτημένων" για όλους χωρίς καμία βάση και χωρίς αντίκρυσμα στην αγορά και παραγωγικότητα, άρνηση να δουν και να μιλήσουν για την πραγματικότητα και πως δουλεύει η σύγχρονη οικονομία.
• έχουν μαζέψει πολύ σαπίλα (αρχισυνδικαλιστές, ψεκασμένους, κτλ), και οι αντιδράσεις τους σε διάφορα θέματα με βρίσκουν 100% αντίθετο (π.χ. σκουριές, πανεπιστημιακός "ακτιβισμός"---κομματίλα, αξιολόγηση, ξένες επενδύσεις-επιχειρηματικότητα).

Πασοκ

Καλά

• έχει κάποιες ιστορικές βάσεις στην κοινωνία, και μερικά στελέχη στο ευρύτερο περιβάλλον που εκτιμώ (π.χ. Γιαννίτσης)
• αποδέχεται το ευρωπαικό πλαίσιο, και σαν πολιτική τοποθέτηση μπορεί να εκπροσωπήσει κεντρώες πολιτικές (προοδευτικό σε θέματα κοινωνικά, φιλελεύθερο σε θέματα οικονομικά)
• έχει εμπειρία εξουσίας, έχει βάλει πλάτη για να μην επικρατήσει ακυβερνησία, και έχει φορτωθεί μεγαλύτερο βάρος από όσο του αναλογεί για τα μνημόνια

Κακά

• ο βενιζέλος και οι περισσότεροι που έχουν απομείνει δεν εμπνέουν κανέναν, Είναι απλοί διαχειριστές της καθημερινότητας, δεν έχουν μεταρρυθμιστική πρόταση,  και το μόνο που κάνουν πλέον είναι να τρώγονται με τα ρούχα τους και να βαυκαλίζονται ότι έσωσαν την χώρα.
• όλος ο συρφετός που κουβαλάνε και στελέχωνε το κράτος τόσα χρόνια αποδείχτηκε πολύ λίγος
• με αφήνει παγερά αδιάφορο σαν σύνολο, τόσο που δυσκολεύομαι να βρω το 3+3. δεν βλέπω τι μπορεί να προσφέρει στο μέλλον, πέρα από ένα “λογικό” 4% που συμβιβάζεται με την πραγματικότητα.

ΓΑΠ - Κίνημα

Καλά

• όσο κυβέρνησε έκανε μεταρρυθμίσεις στη σωστή κατεύθυνση (διαύγεια, πανεπιστήμια, opengov, ενιαίο μισθολόγιο, διαφάνεια, καλλικράτης, ιθαγένεια) και ανέδειξε αξιόλογα άτομα (θεοχάρης, σαχινίδης)
• είναι προοδευτικός, μπορεί να σταθεί σε ένα παγκόσμιο ακροατήριο
• του έχει φορτωθεί δυσανάλογο βάρος για τα τελευταία χρόνια, υποβαθμίζοντας ότι το πάρτυ της δεκαετίας έσκασε στα χέρια του, όλα το πλαίσιο φτιάχτηκε τότε, ενώ όλοι οι άλλοι στην Ελλάδα ήταν στα κάγκελα.

Κακά

• στο εκτελεστικό κομμάτι φάνηκε λίγος. Με το 45% θα μπορούσε να τα είχε σαρώσει όλα, έχασε πολιτικό κεφάλαιο πολύ γρήγορα, δεν κατάφερε να κρατήσει την κυβέρνησή του, και τις συμμαχίες του στην ευρώπη, υπέκυψε πολύ συχνά σε πιέσεις από το κόμμα του. Και να ξαναβγει, πάλι "θα προσπαθούν να τον φάνε", τι μου λέει ότι θα τα καταφέρει αυτή τη φορά?
• παπουτσής, κατσέλη, καστανίδης, πετσάλνικος και διάφοροι άλλοι τύποι που είχε κατά καιρούς δίπλα του. Επίσης το κόμμα του είναι ακόμα ανύπαρκτο, δεν ξέρω κατά πόσο θα έχει περισσότρο κατσέλη ή σαχινίδη μέσα.
• Δοκιμάστηκε πολύ πρόσφατα, δεν ξέρω για ποιο λόγο να πάρει άλλη μια ευκαιρία τόσο σύντομα. Επίσης δεν νιώθω ότι έχει κοινωνικό έρεισμα και μπορεί να τραβήξει “ζωντανό/ενεργό/νέο” κόσμο πίσω του.

Το Ποτάμι

Καλά

• πολλές από τις θέσεις του με βρίσκουν σύμφωνο ( επιχειρηματικότητα, στήριξη επιχειρήσεων, αποκομματικοποίηση των πανεπιστημίων, μετανάστευση, μη κομματικο κράτος), βγαίνει και τις λέει χωρίς να φοβάται ταμπέλες τύπου “νεοφιλελεύθερου” κτλ, και εστιάζει στις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις αντί να κατηγορεί τους κακούς ξένους τους οποίους θα αναγκάσει να υποχωρήσουν μπροστά στη μαγκιά μας
• ο θεοδωράκης δείχνει να μπορεί να εμπνέυσει νέο κόσμο και βλέπω αρκετούς που εκτιμω να τον υποστηρίζουν (μπουτάρη, θεοχάρη, καμίνη, λυμπεράκη, αρίστο δοξιάδη, άτομα από την αγορά, και νέους άσημους φίλους μου)
• δεν λαικίζει, δείχνει διαθετειμένος να συνεργαστεί, δεν έχει κομματικό παρελθόν και μεγάλη αυλή, το οποίο κάνει τους ισχυρισμούς του ότι θα πιέσει μια αυριανή κυβέρνηση να κινηθεί προς τις παραπάνω γραμμές πιστευτές

Κακά 

• Είναι one-man show. Τα στελέχη του είναι λίγα, πολλές θέσεις έκθεση ιδεών, δεν έχουν διαμορφώσει άποψη για όλα τα θέματα, και το επικοινωνιακό τους προφίλ όπως και διάφορα άτομα που συμμετέχουν είναι πολύ light και μου δίνουν την αίσθηση “είμαστε μια παρέα που έχουμε iphone 6 και σπουδάσαμε στην αμερική και θα τα κάνουμε όλα cool" (η iphone-6 ατάκα είναι του πανούτσου). Δεν υπάρχουν κομματικές διαδικασίες, δεν ξέρουμε ποιοι αποφασίζουν και πώς, κτλ. 
• δεν έχουν καθόλου πολιτική εμπειρία, και δεν έχουμε κανένα δείγμα για το κατά πόσο θα είναι σε θέση να κρατηθούν σαν ομάδα, να βάλουν προτεραιότητες και να κάνουν συμβιβασμούς, ή αν θα τους πάρει η μπάλα και θα αρχίσουν τα κόλπα της ΔΗΜΑΡ ή θα αποδειχθούν αληθινές οι θεωρίες συνωνοσίας για παιδί του Μπόμπολα κτλ. 
• Η δυναμική του είναι λίγο στάσιμη, θα περίμενα να έχει μαζέψει περισσότερο κόσμο και υποστήριξη και φοβάμαι μήπως το 5% είναι το ταβάνι—μεγαλύτερο από το 1% Μάνου αλλά και πάλι πολύ μικρό για να έχει ουσιαστική συνεισφορά στις εξελίξεις.

Η άσκηση "3 καλά - 3 κακά" μου φάνηκε ενδιαφέρον, και πήρε γύρω στα 30 λεπτά για να την ολοκληρώσω---δοκιμάστε την αν σας ακούγεται ενδιαφέρον. Αντισταθείτε στον πειρασμό η λίστα να γίνει 0-10, αν δεν υπάρχει τίποτα καλό, παραλείψτε το κόμμα---ακόμα και η δυσκολία/ευκολία του να βρεις 3-3 είναι χρήσιμη παράμετρος.

Για τις επόμενες μέρες θα προσπαθήσω να εστιάσω τις συζητήσεις μου στις διαφωνίες στην αποτύπωση των +/-, και έπειτα βάσει των +/- στο πώς τα ζυγίζει ο καθένας για να καταλήξει στην τελική ψήφο. 

Γιατί πρέπει να χαθεί το εξάμηνο

[δημοσιεύθηκε στο protagon.gr]

Τα τελευταία χρόνια, όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας έχουν κλείσει το πανεπιστήμιο κατά καιρούς: φοιτητές, καθηγητές, διοικητικοί υπάλληλοι. Κανείς δεν είναι αρμόδιος να πει κατά πόσο η εκάστοτε ομάδα είχε δίκιο ή άδικο. Αλλά είναι χρέος όλων, πριν από κάθε κινητοποίηση, να είναι ξεκάθαρο το δίλημμα και η σοβαρότητά του: «Αξίζει να χαθούν ώρες διδασκαλίες και πανεπιστημιακής λειτουργίας;».

Ένα από τα βασικά προβλήματα των ελληνικών πανεπιστημίων είναι οι ίδιοι οι φοιτητές του ή, μάλλον, πιο συγκεκριμένα, η αδράνεια των φοιτητών του. Αναφέρομαι στη μεγάλη βάση των φοιτητών---τη λεγόμενη «σιωπηλή πλειοψηφία»---οι οποίοι παρακολουθούν τα τεκταινόμενα με μεικτά συναισθήματα, και χωρίς να συμμετέχουν ενεργά οδεύουν προς την αποφοίτηση.

Δεν πρέπει να μας φαίνεται περίεργο που παραμένει αδρανής όμως. Τα πράγματα ακολουθούν την προβλεπόμενη οδό. Το σημερινό «συμβόλαιο» μεταξύ φοιτητή-πανεπιστημίου, είναι ότι θα μπεις σε μια σχολή, και έπειτα από μερικά χρόνια θα βγεις με το πτυχίο σου. Αυτό δεν έχει διαταραχτεί ποτέ στο πρόσφατο παρελθόν. Το τι γίνεται στο ενδιάμεσο και στο μετά, δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Αλλά εκεί θα έπρεπε να πέσει όλο το βάρος.

Σε γενικές γραμμές, οι περισσότεροι συμφωνούμε στο τι πρέπει να προσφέρει ένα πανεπιστήμιο. Τις απαραίτητες γνώσεις για το σήμερα, καθώς και τις ικανότητες για να προσαρμοστεί κάποιος στις μελλοντικές εξελίξεις. Να δει ο φοιτητής αν του αρέσει αυτό που διάλεξε, ή προτιμά να πάει σε άλλο πεδίο. Αν τον ενδιαφέρει η έρευνα, ένα πιο δομημένο εργασιακό περιβάλλον ή αν έχει επιχειρηματικά ένστικτα. Εργασιακή εμπειρία όσο σπουδάζει για να μπορέσει να κατευθύνει καλύτερα τις μελλοντικές του κινήσεις. Και φυσικά ιδέες οι οποίες μπορούν να μετεξελιχθούν σε εταιρίες ή νέες επιστημονικές πρακτικές που θα βελτιώσουν τη ζωή μας. Επίσης, οι περισσότεροι συμφωνούμε ότι το σημερινό πανεπιστήμιο έχει ελλείψεις σε αρκετά από αυτά. Το ερώτημα επομένως είναι, τι κάνουμε για να τα διορθώσουμε;

Η μόνη ομάδα που μπορεί να δράσει καταλυτικά είναι οι ίδιοι οι φοιτητές. Ώστε να διεκδικήσει καλύτερα και πιο εκσυγχρονισμένα μαθήματα, καμία χαμένη ώρα διδασκαλίας, άριστους καθηγητές, προγράμματα πρακτικών σε εταιρίες, εγκαταστάσεις κτλ. Αλλά για να δράσουν, πρέπει πρώτα οι ίδιοι να συνειδητοποιήσουν, ότι τα παραπάνω είναι βασικές και ουσιαστικές ευκαιρίες τις οποίες στερούνται και να τις διεκδικήσουν. Το πρώτο και πιο δύσκολο βήμα είναι η συνειδητοποίηση, και πρέπει να σκεφτούμε πώς θα βοηθήσουμε τους φοιτητές σε αυτή την κατεύθυνση. Υπάρχουν δύο προσεγγίσεις ως προς αυτό, οι οποίες αλληλοσυμπληρώνονται.

Η πρώτη είναι η έκθεση σε καινούριες εμπειρίες που θα τους προσφέρει κάποια από τις παραπάνω ευκαιρίες ή θα λειτουργήσει σαν πηγή έμπνευσης. Ένα καλό παράδειγμα είναι οι «μέρες εργασίας» (career fairs) που διοργανώνονται τα τελευταία χρόνια από φοιτητές στην Ελλάδα, ή τα προγράμματα Erasmus που δίνουν την ευκαιρία σε φοιτητές να επισκεφθούν ένα πανεπιστήμιο της Ευρώπης. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, προσπαθούμε να κάνουμε κάτι αντίστοιχο και στην Αμερική, και μέχρι στιγμής έχουμε φιλοξενήσει 50 φοιτητές σε τέσσερα πανεπιστήμια. Όλα αυτά είναι πολύ θετικά και θα συνεχίζουν να πληθαίνουν με τον καιρό.

Η δεύτερη προσέγγιση---και κατά τη γνώμη μου πιο αποτελεσματική---είναι να αλλάξουμε το «συμβόλαιο». Ο φοιτητής πρέπει να έρχεται στο πανεπιστήμιο για να συγκεντρώσει τις απαραίτητες γνώσεις και εμπειρίες, και ακολούθως να αποφοιτήσει. Αυτό σημαίνει ότι όταν δεν τηρούνται οι προϋποθέσεις, απλά δεν αποφοιτεί. Οι φοιτητές δεν χρειάζονται προστασία, με συμπιεσμένα μαθήματα δύο μηνών σε μια βδομάδα για να μη χαθεί το εξάμηνο. Χρειάζονται τις ευκαιρίες που δικαιούνται. Και αντιστοίχως, πρέπει να είναι ώριμοι να τις διεκδικήσουν, και να αναλάβουν τις ευθύνες των αποφάσεων τους. Αλλά μέχρι να αλλάξουμε το «συμβόλαιο», το μόνο δίλημμα (και αντιστοίχως συνέπειες) που αναδεικνύει την απαιτούμενη σοβαρότητα είναι το εξής:

«Αξίζει να χαθεί το εξάμηνο;».

Ημερομηνιολογία!

Είναι σοκαριστικό πόσο χρόνος, φαιά ουσία, και χρήμα, σπαταλιέται στην Ελλάδα στην ημερομηνιολογία. Μονίμως υπάρχουν βασανιστικά ερωτήματα:

• Πότε θα γίνουν εκλογές?
• Πότε θα γίνει εκλογή προέδρου του ΠΑΣΟΚ?
• Πότε θα γίνει ανασχηματισμός?
• Πότε θα αρχίσει το εξάμηνο στη Σχολή?
• Πότε θα δωθούν τα Σήματα Ι στην εξεταστική του Ιουνίου?
• Πότε θα ξεκινήσουν φέτος οι Πανελλήνιες?
• Τα Μαθηματικά κατεύθυνσης θα είναι πρώτα ή τελευταία στο πρόγραμμα?

Οι απαντήσεις είτε δεν δίνονται ποτέ (π.χ. πρόωρες εκλογές που δεν έγιναν), είτε δίνονται τελευταία στιγμή... Και φυσικά όλη αυτή η ανησυχία για το "πότε" υποβαθμίζει τη συζήτηση και προσπάθεια για το τί και πώς?

Μία ενδεικτική σύγκριση με αντίστοιχα παραδείγματα στην Αμερική:

• Από το 1845, οι εκλογές γίνονται κάθε 4 χρόνια, την Τρίτη μετά την πρώτη Δευτέρα του Νοεμβρίου.
• Αντίστοιχα καθορισμένες είναι και οι εκλογές για υποψήφιους Δημοκρατικούς/Ρεπουμπλικάνους.
• Στο Στάνφορντ το πότε ξεκινάνε τα τρίμηνα είναι standard (π.χ. 3 βδομάδα Σεπτέμβρη - 2 βδομάδα Δεκέμβρη).
• Τα μαθήματα που διδάσκονται Δευτέρα-Τετάρτη στις 9.15, εξετάζονται την πρώτη μέρα τις εξεταστικής από 9-12 το πρωί.

Το πρώτο χρειάζεται αλλαγή του συντάγματος, το δεύτερο ένα οργανωμένο πολιτικό κόμμα, και το τρίτο ένα σοβαρό και οργανωμένο πρύτανη.. Ελπίζω με την αυτοδιοίκηση των πανεπιστημίων να δούμε κάποιες αλλαγές στο τρίτο...

Γ.

Greece Needs Crowdsourcing!

"Crowdsourcing is the act of sourcing tasks traditionally performed by specific individuals to a group of people or community (crowd) through an open call." (wikipedia).

Είδα προχθές το ρεπορτάζ του Τέλλογλου στους Φακέλους σχετικά με τη φοροδιαφυγή. Αρκετά ενημερωτικό, διασκεδαστικό και ενδιαφέρον. Δύο πράγατα μου έμειναν από το ρεπορτάζ.

1. Το να δουλεύεις αυτή την περίοδο στο υπουργείο οικονομικών ακούγεται ΠΟΛΥ ενδιαφέρον!
2. Κατά κάποιο τρόπο δείχνει ότι δεν χρειάζεται να είσαι μεγάλος, τρανός και διαπλεκόμενος για να επιβιώσεις στο ελληνικό σύστημα. Είναι έτσι δομημένο ώστε αυτός που θέλει να είναι απατεωνίσκος το κάνει πολύ εύκολα, και αυτός που θέλει να κάνει κάτι καλό έχει χίλια δύο εμπόδια. Έτσι, πολλοί επιλέγουν να γίνονται απατεωνίσκοι, εξάλλου το να ληστεύεις το ελληνικό κράτος αυτά τα χρόνια είναι -από άποψη δυσκολίας- σαν να σηκώνεις το παγκάρι της εκκλησίας.

Μέχρι πρόσφατα πίστευα ότι μια μικρή ομάδα οικονομολόγων/μηχανικών με ισχυρό τεχνικό υπόβαθρο, θα μπορούσαν να έχουν πολύ δυνατά αποτελέσματα σε θέματα φοροδιαφυγής, διαφοράς, κτλ, με απλές διασταυρώσεις στοιχείων, στοιχειώδη mining δεδομένων κτλ. Δυστυχώς η παραίτηση του Διομήδη Σπινέλλη με διέψευσε. Σε αυτό προστίθεται και η είκονα του υποθηκοφυλακίου στην Αθήνα, το οποίο μπορείται να το φανταστείτε σαν ένα πρώιμο hash table: σε μια μεγάλη αίθουσα βρίσκονται σχολικά θρανία. Πάνω σε κάθε θρανίο υπάρχουν 3-4 τεράστιοι τόμοι, χειρόγραφοι. Αν θελεις να βρεις τα στοιχεία κάποιου, ανατρέχεις στον κατάλληλο τόμο, ο οποίος σου λέει σε ποια βιβλιοθήκη πρέπει να πας για να βρεις τα πλήρη στοιχεία.

Η έλλειψη μηχανοργάνωσης και η εκτεταμένη μικροαπατεωνιά κάνουν το έργο μιας "αδιάφθορης" ομάδας αρκετά πιο δύσκολη. Τα αποτέλεσματα δεν είναι τόσο εντυπωσιακά, με επακόλουθο να μπορούν καλοθελητές να τα ακυρώνουν με διάφορα τεχνάσματα. Για αυτό λοιπόν πιστεύω ότι δύο μορφές crowdsourcing θα μπορούσαν να βοηθήσουν εδώ:

• Να ζήσει ο Ελληνικός Στρατός (state-driven crowdsourcing): Χιλιάδες νέοι, πολλοί από αυτούς πτυχιούχοι, οι περισσότεροι απόφοιτοι λυκείου, υπηρετούν την πατρίδα. Τι μεγαλύτερη προσφορά από το να βοηθήσουν το κράτος να αναβαθμισθεί και να εξελιχθεί? Αν υπάρχει έστω και ένας, ο οποίος πιστεύει ότι αύριο, ένας φρουρος στη πύλη στρατοπέδου χαιδαρίου είναι πιο χρήσιμος από 100 data entries στο κτηματολόγιο, πείτε του...κάτι..Δεν καταλαβαίνω γιατί περιμένουμε από τους στρατιώτες να εκχιονίζουν τους δρόμους σε άσχημες καιρικές συνθήκες και όχι να βοηθούν σε κάτι τέτοιο. Αντιστοίχως, οι μαθητές δευτέρας-τρίτης λυκείου μπορούν να συμμετάσχουν στη μέρα "Μηχανοργάνωσης", αντί να πηγαίνουν στη μέρα "Αναδάσωσης", κοκ. Θα ήταν και μια καλή ευκαιρία για τις ελληνίδες κοπέλες να ανταποδώσουν την ευγένεια μας που δεν πηγαίνουν στρατό.

• Η επανάσταση της Ρουφιανιάς (citizen-driven crowdsourcing): Έχουμε ακούσει αρκετά αυτή την καραμέλα περί ρουφιανιάς - αν καταγγείλεις τον γείτονα σου με την αυθαιρετάρα του είσαι ρουφιάνος, αν την πεις στον υδραυλικό που δε σου δίνει απόδειξη, κτλ. Χαίρομαι που βλέπω ότι αυτό σιγά σιγά αντιστρέφεται, και οι περίσσοτεροι αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε ότι τέτοιες συμπεριφορές στρέφονται εναντίον μας. Οι καταγγελίες συγκεκριμένων γεγονότων για φακελάκια, χρηματισμούς, μη έκδοση αποδείξεων, πρέπει να γίνουν μαζικά, (π.χ. χρησιμοποιώντας smartphones, αυτοματοποίηση, εξακρίβωση), και σε τέτοιο βαθμό ώστε να εκθέσουν τους (απόντες) ελεγκτικούς μηχανισμούς να αναλάβουν δράση.
  

Ίσως τα παραπάνω να φαίνονται ότι ανήκουν στη σφαίρα της φαντασίας, αλλά δεδομένων των συνθηκών και της κατάστασης θα τα λάμβανα πολύ σοβαρά υπόψιν μου αν έπρεπε να διαχειριστώ την κατάσταση.

Γ.

Filter Bubbles

Πολύ ενδιαφέρον ted-talk σχετικά με το customized web. Δύο παρατηρήσεις :

• To customization δεν είναι καθαρά προσωπικό. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι πηγαίνω σε μια σελίδα με IP διεύθυνση από το Stanford με βάζει απευθείας σε μία κατηγορία με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά : φοιτητής/ακαδημαικός, πιθανόν entrepreneurial, international background. Αντίστοιχο profiling βάσει του ότι χρησιμοποιώ Linux, Mac, Windows κτλ. Οδηγεί αυτό σε ενίσχυση των στερεοτύπων? Όσο τα ερεθίσματα και η συμπεριφορά σου επηρεάζονται από αυτά ενός ευρύτερου συνόλου στο οποίο ανήκεις, τόσο το σύνολο γίνεται πιο συμπαγές και όμοιο. Φυσικά, κάτι αντίστοιχο γίνεται και στις παραδοσιακές πηγές πληροφόρησης, αλλά εκεί η επιλογή είναι πιο ξεκάθαρη και συνειδητή : "(δεν) βλέπω ελληνική τηλεόραση έχοντας υπόψιν μου άλφα βήτα γάμμα"
  
• Θα πρέπει να είμαστε υποψιασμένοι όταν πράγματα μας φαίνονται πασιφανή. Το διάφορα feeds και searches μπορούν να μετατραπούν σε προσωπικούς αυλικούς και κόλακες, κάνοντας οτιδήποτε διαφορετικό εξωπραγματικό, κι εμάς ισχυρογνώμονες και αποκομμένους από ένα σημαντικό κομμάτι της πραγματικότητας..

Για του λόγου το αληθές, εδώ είναι η πρώτη σελίδα της google ψάχνωντας για "BP" όντας συνδεδεμένος με το google account μου και από IP διεύθυνση του Stanford ( χρησιμοποιώ τη BP γιατί δεν είχα ακολουθήσει ιδιαίτερα το θέμα του κόλπου του Μεξικού, και ευελπιστώ ότι δεν έχω χτίσει "history" σε αυτό το κομμάτι).

Όπως βλέπετε τα αποτελέσματα εστιάζουν σε δουλειές (ναι, είμαι φοιτητής και ψάχνω για δουλειές), πληροφορίες για επενδυτές (το Stanford/SV έχει ισχυρό επενδυτικό profile), κτλ. Το γεγονός ότι δεν βλέπω κάποιο άρθρο που να κριτικάρει τη BP για τις περιβαλλοντολογικες της ανησυχίες με στεναχωρεί και προβληματίζει για τις διαδικτυάκες μου συνήθειες...

Γ.

Athens Job Fair

Μπράβο στα παιδιά που το οργάνωσαν!! Και εις ανώτερα!

http://www.job-fair.gr/
http://www.tovima.gr/society/article/?aid=405492

Γ.